Hij gaat ze niet vertellen hoe ze precies moeten spelen, nee, ‘zijn
jongens’ moeten hun eigen stijl ontdekken. Dirigent Peter Guidi probeert
slechts ‘een voorbeeld’ te zijn. ‘Ik wil de jongens en
meisjes enthousiast maken. Je kunt van mensen geen maximale inzet vragen
ats je die zeif niet hebt. De band voelt hoeveel energie ik erin stop, en
dat krijg ik terug. Ik krijg er een enorme kick van om die jongens te zien
groeien.’
De Jazzmania Bigband is het paradepaardje van de Muziekschoot Amsterdam en de persoonlijke trots van de fluitist en saxofonist Peter Guidi. ‘We spelen beter dan veel professionete bigbands.’ Het geheim? ‘Teamspirit, no doubt about it.’ En ook deze maandagavond in de Amsterdamse jazzclub Pompoen, bij het maandelijkse concert van de 18-koppige formatie, is hij tevreden. De tent zit goed vot, de band kookt. Door het strakke ensemblegetuid heen klinkt een genadeloze, spontane fill van drummer Ktaas Batijon. Het is maar een moment, maar de ogen van Guidi glinsteren, en hij werpt een vaderlijke blik op de drummer. Klaas ziet het; de roffel is goedgekeurd. In geen bigband hebben de musici zoveel onderling contact en zoveel zichtbaar speelptezier ats in Jazzmania. Weinig bands klinken dan ook zo spetterend en organisch.
De formatie is ook rijp voor het Bimhuis, want daar wordt zondag de cd ‘New Impressions’ gepresenteerd. In zijn twaatfjarige bestaan heeft Jazzmania zestien prijzen gewonnen op befaamde concoursen ats de European Bigband Competition in Berlijn, de International Music School Big band Competition op het Wereld Muziek Concours in Kerkrade, en het Jazz 2000 Festival in Boedapest. Op het Nationaal Bigband Concours in Hoofddorp won het orkest dit jaar alle prijzen: van beste band tot beste solist en beste drummer. Het was het vierde succesjaar op iij. De organisatie had Guidi al discreet verzocht niet meer mee te doen door hem als jurylid te vragen. ‘Maar ik wilde er nog één keer naartoe. To have fun.’
‘Het etiket amateur-bigband kun je achterwege laten’, zegt gitarist en gastsolist Anton Goudsmit. En Henk Meutgeert, leider van de topbigband Jazz Orchestra of the Concertgebouw: ‘De toekomst van mijn orkest zit in Jazzmania.’ Jazzmania-leden Jasper Lekkerkerk (22), Klaas Balijon (21) en Joris Roelofs (18) hebben hun eigen filosofle: ‘Het is gewoon te gek.’
Na de weketijkse repetitie in de muziekschool gaat een groot deel van de band steevast naborrelen in een nabijgelegen café. De Schots-Italiaanse saxofonist en fluitist Guidi strooit er met onontbeerlijke kennis voor iedere jazzmuzikant. ‘You know the difference between a bull and the James Last Bigband? A bull has the horns in front, and the asshole in the back. Ha ha. Gehoord van een trompettist die bij James Last heeft gespeeld.’ Maar hij vraagt ook een bandlid mee uit eten. Haar bankpas is gestolen, haar hele rekening leeggeplunderd. Hij spreidt zijn armen. ‘En dat is nou Jazzmania. We zijn een échte band. ledereen is bevriend en helpt elkaar.’
Lekker kietsen is er in de oefenruimte niet bij. Daar heerst de discipline. De jonge musici zijn geconcentreerd, elke aanwijzing van Guidi heeft resultaat. De enige die tot de orde moet worden geroepen is de gastsolist: gitarist Anton Goudsmit.
Guidi geeft mini-lesjes praktische jazzgeschiedenis. Tegen de ritmesectie: ‘Hier moet het dus echt Elvin-McCoy’, zegt hij — een verwijzing naar John Coltranes legendarische band met drummer Elvin Jones en pianist McCoy Tyner. ‘BAM,.. tee taa... BAM... tee taa... Heb je wet eens gezien hoe hoog McCoy zijn linker-hand attijd optilde? Hij tiet hem wet van een meter hoog op de toetsen knallen.’ Enkele seconden later speelt de ritmesectie precise wat Guidi wit horen. Echt Elvin-McCoy.
Gast Anton Goudsmit, gitarist bij onder meei New Cool Collective, heeft bewondering vooi de on-autoritaire manier waarop Guidi Jazzmania teidt. ‘Dat gaat wet eens anders hoor. Toer ik op het conservatorium zat, heb ik meegemaakt dat de docent de koffiekopjes door hel repetitielokaal smeet. Bij deze musici merk ik een ongedwongen betrokkenheid. Helemaal geen haantjesgedrag. En wat een heerlijke ritmesectie. Die kan zich meten met de superband van Henk Meutgeert.’
Meutgeert zegt op zijn beurt Guidi’s muziekschoolensembles attijd
goed in de gaten te houden. ‘Ze verrassen me steeds weer. Guidi heeft
enorme talenten afgeleverd.’
Joris Roetofs won in Hoofddorp de prijs voor beste saxofonist. Hij werd op
zijn dertiende door Guidi gerecruteerd en is nu de ster var Jazzmania. Het
is zijn laatste jaar in de band.Het attsaxofoonwonder valt al geregeld in
bij de New Cool Collective Big Band en het Jazz Orchestra of the Concertgebouw.
Wat hij van Guidi heeft geteerd? ‘Luisteren naar elkaar, dat vooral.
En spelen met gevoel, niet alleen met techniek.’
Net als Joris Roelofs blijven de meeste musici een paar jaar bij Jazzmania
voor ze doorstromen naar het conservatorium of beginnen aan een professionele
carrière. ‘Al die prijzen heef Guidi dus gewonnen met verschillende
bands’ zegt Meutgeert. ‘Hoe hij dat steeds weer doet is me een
raadsel. Het moet ongelooflijk veel energie kosten. Het is van grote waarde
voor d jazzscene dat iemand zich zo belangeloos en vo liefde op jazzeducatie
stort.’
De overeenkomst tussen al die lichtingen: Jazzmania bestaat
voor een groot deel uit wet opgevoede jongens uit gegoede families, de
zo genaamde Amsterdam-Zuid
kinderen. ‘Klopt’ zegt Guidi. ‘De media láten
geen jazz horen of zien. De enige manier waarop je er als kind me in aanraking
kunt komen is doordat je ouden op de een of andere manier cultureel geinteresseerd
zijn. Helaas zijn dat toch meestal de hogere sociale klassen.’
‘
In mijn orkest is het net zo’, aldus Hent Meutgeert. ‘Opvallend
veel jazzmusici zijn kindereren van wetenschappers.’
Jazzmania Bighand presenteert op zondag 24 november in
het Amsterdamse Bimhuis de cd New Impressions (Munich
Records). De band staat elke tweede maandag van de
mand. in Pompoen, $puistraat 2, Amsterdam.